SBUB MENGUKUHKAN KUASA DI SABAH

Pemerintahan SBUB di Sabah diketuai oleh Gabenor. (Gabenor Pertama   – W.H. Treacher)

Dilantik oleh Pengarah Syarikat.

Gabenor dibantu oleh Majlis Penasihat.( Terdiri daripada Setiausaha Kerajaan,Bendahari dan Ketua Pasukan Keselamatan.

Pusat Pentadbiran di Sandakan.

Pihak SBUB menubuhkan Jabatan Kerajaan.

Ø  Sabah telah dibahagikan kepada Empat Residensi yang diketuai oleh Residen bagi memudahkan urusan pentadbiran.

Ø  Residen dibahagikan kepada Sepuluh Daerah yang diketuai oleh Pegawai Daerah yang berbangsa Eropah.

Ø  Jawatan Timbalan Penolong Pegawai Daerah diperkenal dan disandang oleh penduduk tempatan.

Ø  Ketua Anak Negeri / Orang Kaya-Kaya( O.K.K) membantu Pegawai Daerah dalam pentadbiran.

Ø  Diberikan Surat Kuasa membolehkan mereka menguruskan hal yang berkaitan dengan masyarakat tempatan.

Ø  Di peringkat kampung, SBUB melantik ketua kampung( Orang Tua)

Ø  SBUB mengekalkan penglibatan peribumi dalam pentadbiran di peringkat daerah dan kampung kerana mereka memahami adat dan budaya masyarakat tempatan.

Ø  SBUB tidak mampu menggaji ramai pegawai Eropah kerana menghadapi masalah kewangan.

Ø  SBUB melaksanakan undang-undang Barat dan undang-undang tempatan untuk menjaga keamanan negeri.

Ø  Mahkamah Anak Negeri diketuai oleh Ketua Anak Negeri, ini dapatmeninggikan martabat serta kewibawaan ketua-ketua peribumi.

	Mahkamah di Sabah
Mahkamah	Mahkamah Majistret	Mahkamah Anak Negeri
Hakim	Dihakimi oleh Pegawai Daerah	Hakim dilantik daripada kalangan Ketua Anak Negeri yang arif dalam bidang agama Islam dan hukum adat.
Bidang Kuasa	Mengendalikan kes-kes berat seperti kespembunuhan, penculikandan rompakan	Mengendalikan kes-kes peribumi yang berkaitan denganundang-undang Islam dan hukum adat.

KEADAAN DI PERAK,SELANGOR,NEGERI SEMBILAN,DAN PAHANG MEMBERI PELUANG CAMPUR TANGAN BRITISH

KETIDAKSTABILAN DI PERAK
- Kekacauan berlaku di Perak kerana:
  - Pergaduhan antara kongsi gelap Ghee Hin dengan Hai San menyebabkan
    tercerusnya Perang Larut.
  - berlaku perebutan takhta dalam kalangan kerabat diraja kerana sistem 
    pewarisan takhta tidak dipatuhi sepenuhnya.
a. Masalah perebutan takhta
   - Raja Ismail iaitu Raja Bendahara telah dilantik sebagai sultan oleh pembesar2 
     Perak selepas kemangkatan Sultan Ali.
   - Pelantikan ini ditentang hebat oleh Raja Abdullah dan Raja Yusuf
   - Raja Abdullah iaitu Raja Muda sepatutnya dilantik menjadi sultan mengikut 
     sistem pewarisan takhta telah diketepikan kerana tidak menghadiri upacara 
     pemakaman Sultan Ali di Sayong
   - Raja Yusuf juga diketepikan kerana tidak disukai oleh pembesar2 Perak
   - Raja Abdullah disokong oleh pembesar2 Perak seperti Dato` Maharajalela
     dan Dato` Sagor telah menentang kuat
   - Kuasa Raja Ismail hanya terbatas di Hulu Perak manakala Raja Abdullah
     pula berkuasa di Hilir Perak
   - Raja Abdullah telah bertindak meminta bantuan daripada British untuk mengiktiraf
      beliau sebagai sultan
   - Gabenor NNS iaitu Sir Andrew Clarke menganggap permintaan Raja Abdullah 
     sebagai peluang untuk menguasai Perak
  - Beliau telah menjemput pembesar2 Melayu dan pemimpin2 kongsi gelap untuk
    berunding di Pulau Pangkor
  - Sultan Ismail tidak hadir kerana lewat menerima surat
  - Perjanjian Pangkor di atas kapal British,H.M.S Pluto diadakan pada tahun 1874
  - Melalui Perjanjian Pangkor,Sultan Abdullah dilantik sebagai Sultan Perak 
    dan J.W.W Birch merupakan residen Britsh di Perak.

PERANG KLANG DI SELANGOR
 - Perang Klang tercetus kerana berlakunya perebutan daerah Klang di anatara Raja
   Abdullah dengan Raja Mahadi
 - Selepas kemangkatan Sultan Sulaiman, daerah Klang diserahkan kepada Raja Abdullah.
   Penyerahan tersebut telah menimbulkan ketidakpuasan putera kepada Raja Sulaiman
   iaitu Raja Mahadi. Keadaan ini telah mencetuskan Perang Klang.
 - Tengku Kudin dilantik oleh Sultan Abdul Samad untuk menamatkan Perang Klang.
 - Tengku Kudin tidak diterima oleh pembesar Selangor kerana beliau bukan anak negeri
    Selangor. Oleh itu, beliau meminta bantuan British untuk menamatkan kekacauan
 - Perisiwa lain yang menyebabkan British campur tangan di Selangor ialah:
    a. sebuah kapal dagang British dirompak berhampiran dengan Kuala Langat
    b. rumah api binaan British di Tanjong Rachado telah diserang
- Kesan campur tangan Britiah telah mendesak Sultan Abdul Samad menerima Residen
   British di Selangor. J.G.Davidson dilantik sebagai residen yang pertama di 
   Selangor manakala penolongnya ialah Frank Swettenham

PERBALAHAN DI SUNGAI UJONG, NEGERI SEMBILAN
 - Dato` Kelana Syed Abdul Rahman dan Dato` Bandar Kulop Tunggal bersengketa
   untuk menegakkan kekuasaannya di Sungai Ujong 
 - Daerah Sungai Ujong menjadi rebutan kerana:
    a. kaya dengan bijih timah
    b. Sungai Linggi dalam daerah Sungai Ujong merupakan jalan utama 
        ke pelabuhan Melaka
    c. pendapatan yang lumayan kerana cukai dipungut ke atas pedagang 
        yang melalui sungai ini
 - Dato` Kelana meminta bantuan British bagi mengukuhkan kedudukannnya
 - Melalui perjanjian yang dibuat dengan British, Dato` Kelana dilantik sebagai pemerintah
   di Sungai Ujong
-  Dato` Bandar tidak mengiktiraf perjanjian tersebut. Beliau menentang tindakan 
   British memungut cukai di Sungai Linggi
-  British member bantuan kepada Dato` Kelana untuk menewaskan Dato` Bandar
-  Dato` Bandar kemudian telah dibuang negeri ke Singapura 
-  Seterusnya, British menguasai Rembau,Jelebu dan Seri Menanti dengan cara 
   menempatkan Pegawai Majistret dan Pemungut Hasil
- Semua daerah disatukan untuk membentuk Negeri Sembilan
- British telah menempatkan P.J. Murray sebagai Residen British yang pertama di
  Sungai Ujong dan Martin Lister sebagai Residen British yang pertama di Negeri Sembilan

BRITISH BIMBANG PERTAPAKAN KUASA EROPAH LAIN DI PAHANG
- Pahang merupakan negeri terakhir menerima Residen British
- British ingin menguasai Pahang kerana bimbang pertapakan kuasa Eropah yang lain
- Sultan Ahmad berusaha mengelakkan Pahang dijajah oleh British. Beliau mencontohu
   tindakan Sultan Abu Bakar dari Johor untuk membangunkan Pahang
- Beliau membawa masuk pelabur-pelabur asing untuk memajukan Pahang
- Tindakan ini menjejaskan kepentingan British dan tidak disenangi oleh British.
- British telah menghantar Frank Swettenham dan Frederick Weld ke Pahang untuk
  memujuk Sultan Ahmad menerima Residen British tetapi gagal
- British telah meminta bantuan Sultan Abu Bakar dari Johor untuk memujuk 
  Sultan Ahmad
- Hugh Clifford telah dilantik sebagai wakil British di Pahang tetapi British tidak puas hati
  dengan pelantikan ini kerana British mempunyai kuasa yang terhad
- Peluang campur tangan terbuka luas kepada British apabila berlakunya kes pembunuhan 
   Goh Hui, seorang warganegara British yang berbangsa Cina.
- Peristiwa ini telah digunakan oleh British untuk mendesak Sultan 
  Ahmad menerima seorang Residen British di Pahang.
- Akhirnya, J.P. Rodger telah dilantik sebagai Residen British yang pertama di Pahang

SINGAPURA PANGKALAN PERDAGANGAN YANG STRATEGIK

1. Raffles akhirnya mencadangkan kepada SHTI untuk mendirikan sebuah pangkalan baru di Singapura.
2. Antara faktor yang mendorong Raffles untuk memilih Singapura seperti yang berikut;

• Kedudukan Singapura yang strategik di selatan Semenanjung Tanah Melayu.
• Singapura berupaya mengawal laluan perdagangan di Selat Melaka dan Selat Sunda.
• Sesuai sebagai sebuah perlabuhan bebas.
• Boleh dijadikan pangkalan bagi manyaingi perlabuhan Belanda di Betawi.
• Singapura berupaya menyekat monopoli perdagangan Belanda di Kepulauan Melayu.

PERTAPAKAN SHTI DI SINGAPURA

1. Pulau pinang gagal mencapai kemajuan yang diharapkan SHTI kerana ;

• Kedudukanya jauh ke utara Selat Melaka.
• Tidak dapat bersaing dengan perlabuhan lain
• Kebanyakan kapal dagang berdagang di Betawi,Riau,dan Lingga

     2.Pada masa yang sama,perdagangan SHTI dengan China semakin penting.

     3.Oleh itu,SHTI memerlukan sebuah perlabuhan yang strategik di selatan Selat Melaka bagi menguasai         laluan perdagangan antara India dengan China.

    4.Belanda pula mengenakan cukai yang tinggi dan layanan yang buruk kepada pedagang british di betawi

    5.Ini mendorong SHTI untuk melantik Stamford Raffles untuk mencari perlabuhan baru.

    6.Antara perlabuhan yang pernah dibuka oleh Stamford Raffles,ialah Palembang,Acheh,dan Riau yang semuanya gagal mencapai matlamat SHTI.

SHTI MENGAMBIL SEBERANG PERAI

Shti memerlukan seberang perai sebagai benteng untuk mempertahankan serangan terhadap pulau pinang dari tanah besar.Tanah Seberang Perai subur dan sesuai untuk bercucuk tanam.SHTI mengambil kesempataan kerana Sultan Dziauddin memerlukan bantuan ketenteraan bagi menghadapi ancaman siam.Baginda terpaksa mendatangani Perjanjian Persahabatan dan Perikatan dengan Gabenor George Leith pada bulan jun 1800.
Perjanjian ini membolehkan SHTI menduduki Seberang Perai yang kemudiannya dinamakan Province Wellesly.

janji SHTI untuk membantu Kedah menghadapi musuh hanyalah seperti "MENANAM TEBU DI BIBIR" kerana bantuan tidak diberikan apabila Siam menyerang Kedah pada bulan november 1821.Akhirnya,Kedah berjaya ditakluk Siam.